Zwężenia tętnic szyjnych

Zwężenia tętnic szyjnych leczymy wewnątrznaczyniowo wspólnie z Oddziałem Chirurgii Naczyń, SPSK4
Kierownik Oddziału Dr hab. n.med. Andrzej Wolski

oraz Kliniką Neurologi, UM w Lublinie
Kierownik Kliniki Prof. dr hab. Konrad Rejdak

1. Czym jest zwężenie tętnicy szyjnej?
2. Czym grozi zwężenie tętnicy szyjnej?
3. Jak rozpoznajemy zwężenie tętnic szyjnych?
4. Jak i kiedy leczymy zwężenia tętnic szyjnych?
5. Jak my leczymy zwężenia tętnic szyjnych?

1. Czym jest zwężenie tętnicy szyjnej?

Tętnice szyjne są głównymi naczyniami doprowadzającymi krew do mózgu. W tych tętnicach często umiejscawiają się zmiany miażdżycowe. Blaszki miażdżycowe powstające w tętnicach z czasem narastają zwężając coraz bardziej ich światło, a co za tym idzie zmniejszając w nich przepływ krwi.

2. Czym grozi zwężenie tętnicy szyjnej?

Zwężenie przez proces miażdżycowy tętnic szyjnych to jedna z głównych przyczyn niedokrwiennych udarów mózgu. Udary mózgu są trzecią co do częstości przyczyną zgonów. Co roku na świecie 4 miliony osób doznaje udaru a milion umiera z tego powodu.

3. Jak rozpoznajemy zwężenie tętnic szyjnych?

Podstawowym badaniem umożliwiającym stwierdzenie zwężenia tętnic szyjnych jest badanie USG doppler. Badanie to umożliwia zobrazowanie blaszek miażdżycowych w tętnicach jak również określenie w jakim stopniu zwężają one naczynie.

Inne badania to angio-TK (tomografia komputerowa z podaniem środka cieniującego), angio-MRI (rezonans magnetyczny z podaniem środka kontrastującego - paramagnetyku) oraz arteriografia – najczęściej wykonywana już bezpośrednio przed zabiegiem wewnątrznaczyniowego leczenia - stentowania tętnicy.

4. Jak i kiedy leczymy zwężenia tętnic szyjnych?

Istnieją trzy metody leczenia:

a) Farmakologiczna – możliwa do zastosowania u chorych bezobjawowych ze zwężeniami tętnic szyjnych < 70% światła. Leczenie to polega na stosowaniu leków przeciwpłytkowych (zmniejszających agregację „zlepianie się” fragmentów krwi), statyn (leków obniżających poziom cholesterolu we krwi, jednego z głównych czynników odpowiedzialnych za rozwój i narastanie miażdżycy) oraz leków obniżających ciśnienie tętnicze krwi u chorych cierpiących na nadciśnienie.

b) Leczenie operacyjne – endarterektomia, polega na chirurgicznym usunięciu blaszki miażdżycowej z tętnicy. Po nacięciu skóry i tkanek chirurg przecina ścianę tętnicy i usuwa z niej zwężające naczynie blaszki miażdżycowe. Dotychczas leczenie operacyjne było postępowaniem z wyboru w leczeniu zwężenia tętnic szyjnych.

c) Stentowanie tętnicy szyjnej – zabieg polegający na poszerzeniu zwężonego odcinka naczynia poprzez umieszczenie w nim stentu. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym (z zachowaną świadomością pacjenta) z dostępu poprzez tętnicę udową w pachwinie. Zabiegi te wymagają zastosowania systemów neuroprotekcyjnych – najczęściej filtrów mających na celu ochronę mózgu przed materiałem zatorowym, który może zostać uwolniony w czasie poszerzania naczynia.

Obecnie zabieg wewnątrznaczyniowy stał się alternatywną metodą leczenia zwężeń tętnic szyjnych. Wcześniej zalecany był jedynie w wybranych przypadkach: niedrożność przeciwnej do zwężenia tętnicy szyjnej, restentozy (ponowne zwężenie) tętnicy po operacji chirurgicznej, zwężenia popromiennego (po radioterapii okolicy szyi) i u chorych z dużymi obciążeniami ogólnoustrojowymi.

5. Jak my leczymy zwężenia tętnic szyjnych?

W naszym zakładzie od lat wykonywane są zabiegi wewnątrznaczyniowego poszerzania tętnic szyjnych metodą stentowania. Pierwsze zabiegi wykonane zostały w roku 1996. Do roku 2011 wykonano ponad tysiąc takich zabiegów.